Nieco o pochodzeniu Bohosiewiczów

   Bohosiewiczowie przybyli na Kresy w XVII wieku jako zamożni kupcy. Leon Theodorowicz w swojej książeczce "Nieco o heraldyce i rodach Ormian polskich", wydanej w 1925 we Lwowie, cytuje za znanym badaczem Kresów Wschodnich dr Antonim Rolle, autorem "Nowych opowiadań Historycznych" wyd. we Lwowie w 1878 r., str 167 - 168 co następuje "Nie mało liczono w Kamieńcu rodzin ormiańskich, mających swoje zasługi. Do rzędu owych "Krzyżaków", albo co na jedno wychodzi, owych rycerzy, a więc najwcześniejszych na Ruś przybyszów, należeli u nas Teodorowiczowie i Sołtanowie. Ostatnich latorośl jedna przeniosła się na Polesie litewskie i na Litwę, i tam dała początek dość licznej rodzinie tego nazwiska. Wiadomo, że Rzeczpospolita uznawała "Krzyżaków" ormiańskich za rodowitą szlachtę. Do rzędu udarowanych indygenatem, jeszcze na początku XVII stulecia, należeli Awakowie, później Wakowscy, Seferowicze albo Szadbeje i Krzysztofowicze. W poczet poważnych mieszczan wchodzili: Agopsowie (Agopsowicze), Attabakowie (Augustynowicze), Aksentowicze, Bogdanowicze, Rospopowie, Harburazowicze, Bohosowie (podkreślenie moje), Batuhowicze, Janowicze, Donabiedowicze, Kieremowicze, Latynowicze, Misyowicze, Muratowicze, Warterysiewicze, Zachnowicze, Lazerowicze, Balowicze (późniejsi Baliccy), Asłanowicze, Szymonowicze, Waskowie, Roszki, Warczykowie, Gabryelowicze i wielu, wielu innych". Jak pisze Theodorowicz: "Nazwiska i imiona Ormian brzmiały jakoś dziko z początku w Polsce, a że syn brał nazwisko po imieniu ojca, więc ogromna różnorodność nazwisk jednych i tych samych rodzin wpadała w oko. Z czasem Ormianie przybierać zaczęli końcówki nazwisk słowiańskich i wtedy nazwiska te nabierały wyglądu polsko-ruskiego". Mamy zatem przykład Marianny Bohosówny, diakonisy z Kamieńca Podolskiego, której interesujące życie opisuje ks. Sadok Barącz w "Żywotach sławnych Ormian". Jej brat Jakub występuje w Stanisławowie już pod nazwiskiem Bohosiewicz. Jakub sprawował w Stanisławowie urząd ławnika sądu ormiańskiego. I to jest początek występowania nazwiska, jakie przetrwało do dziś. Początku nazwiska możemy zatem doszukiwać się w Kamieńcu Podolskim, w którym żyła rodzina Bohosów. Najstarsza ich córka Marianna Bohosówna żyje za czasów tuż przed zdobyciem Kamieńca przez Turków. Łatwo więc zrozumieć przyczynę, dla której jej brat Jakub (już Bohosiewicz) postanowił przenieść się do Stanisławowa. Potem Kamieniec znów wraca do Rzeczpospolitej i zapewne syn Jakuba Paweł wraca do Kamieńca, a potem do Kut.

   Najstarszemu synowi Paweł daje imię po dziadku - Jakub. Jakub Bohosiewicz pozostaje w Kamieńcu, natomiast młodsi synowie postanawiają przenieść się do Kut. W Kutach, w domu oznaczonym numerem 447 zamieszkał prawdopodobnie Paweł Bohosiewicz z synami Janem (Owanesem) ur. ok. 1755 r., Theodorem ur. ok. 1758 i Awedykiem ur. w 1768 r. Na cześć dziadka pierwszemu synowi dano na imię Paweł. Tym, który dał początek licznego rodu jest syn Pawła - Jan (Owanes), podaje on, co odnotowano w księgach chrztów parafii kuckiej, że zajmował się kupiectwem. Przy nazwisku Jana napotykamy Dobreńki, co może świadczyć o tym, iż Paweł ożeniony był z mieszkanką Kut, noszącą nazwisko Dobreńki, prawdopodobnie pochodzenia ruskiego. Należy w tym miejscu przypomnieć, iż Bohosowie przebyli długą i daleką drogę - najpierw dotarli z Armenii na Krym, a następnie do Mołdawii. To wspomnienie wraca w wielu wypowiedziach rodzinnych, szczególnie w wypowiedziach Michała Bohosiewicza z Gliwic, pasjonata historii i genealogii rodziny. Chciałbym powrócić do listy wcześniej wymienionych Ormian kamienieckich. Występuje wśród nich nazwisko Szadbej. Jak przypomina Sadok Barącz w "Rysie dziejów ormiańskich", Kuty zostały założone przez Ormian przybyłych z Mołdawii, a pierwszym założycielem był Krzysztof Szadbej, którego potomkowie na pamiątkę założenia tej osady zowią się "Osadcami".

    18 lipca 1715 r. Ormianie kuccy otrzymali od Józefa Potockiego przywilej na mocy którego wybudowali drewniany kościół. Księgi metrykalne rozpoczynały się od 1717 r., niestety w 1739 r. miasto zostało zniszczone przez Moskali. Po tym wydarzeniu Ormianie otrzymali 10 lipca 1756 r. od Ludwiki Potockiej przywilej, pozwalający na odrodzenie się kościoła, potwierdzony 16 stycznia 1757 przez króla Augusta III.

    Wracając do rodziny Bohosiewiczów, zamieszkałej w Kutach, jak to wykazałem w książce "Ormiańska rodzina Bohosiewiczów", Jan (Owanes) Bohosiewicz miał siedmioro dzieci: Pawła Piotra (*04.08.1786, +13.09.1787), Bogdana (Deodata) Antoniego (*4.12.1788, +1830), Michała Macieja (*24.06.1791,+1868), Józefa Samuela (*1796, +17.09.1796), Katarzynę Kajetanę (*08.11.1793), Teodora Bohosa Mikołaja (*28.10.1799, +26.01.1870) i Pawła Grzegorza (*06.11.1802, +17.07.1803).

    Dla celów tej publikacji zajmijmy się Michałem i Tedorem. Otóż Michał, mieszkający w Kutach w domu 529, ożenił się 27.01.1818 r. z Marcjanną (Marią) Osadca, córką Krzysztofa Osadcy. Nie byłoby w tym nic nadzwyczajnego, gdyby nie akt chrztu ich syna Jana, pochodzący z parafii ormiańsko - katolickiej w Tyśmienicy, udostępniony niedawno na stronie internetowej Fundacji Kultury i Dziedzictwa Ormian Polskich, który zamieszczam poniżej (klikając na obrazek, można go powiększyć).